Jak sprawić, by zegarek wyglądał świetnie i funkcjonował bez zarzutu przez długi czas? Wystarczy przestrzegać kilku zasad, które pozwolą ci utrzymać zegarek w idealnym stanie i uniknąć kosztownych napraw.
Na początek: przeczytaj dokładnie instrukcję obsługi.
Jeżeli jesteś posiadaczem zegarka mechanicznego, problem wymiany baterii cię nie dotyczy. Nakręcasz zeWszystko zaczyna się od podstaw, czyli od zapoznania się z zasadami działania i obsługi zegarka. Banał? Niekoniecznie. Nakręcanie, ustawianie godziny i bieżącej daty w mechanicznym czasomierzu nie zawsze jest tak proste i intuicyjne jak ci się wydaje. Co gorsza, nieprawidłowe wykonanie tych czynności może doprowadzić do poważnych uszkodzeń, w tym zacięcia mechanizmu. Jeżeli do tej pory nie nosiłeś zegarka mechanicznego i nie masz w tym zakresie doświadczenia, w pierwszej kolejności sięgnij po instrukcję obsługi i ściśle trzymaj się wytycznych producenta.
Ustawianie zegarka? Trzymaj się tych zasad.
Zawsze ustawiaj godzinę i datę zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Być może wydaje ci się to oczywiste, ale uwierz mi — nie każdy o tym pamięta.
Datownik ustawiaj, wtedy gdy wskazówka godzinowa znajduje się w dolnej połowie tarczy, czyli mniej więcej między godzinami 3:00 a 9:00. W żadnym wypadku nie rób tego między 21:00 a 2:00 w nocy. Dlaczego jest to takie ważne? Mechanizm zmiany daty zaczyna włączać przekładnię po godzinie 21:00 i odłącza się dopiero około dwie godziny po północy. Próba ustawiania datownika w tym czasie może zakończyć się zacięciem mechanizmu i wyłamaniem elementów koła zębatego. Wówczas nie pozostaje ci nic innego jak wizyta u dobrego zegarmistrza i kosztowna naprawa.
Regularnie nakręcaj lub noś go na nadgarstku.
Aby zegarek mechaniczny zachował optymalną funkcjonalność, musisz regularnie go nakręcać, lub (w przypadku mechanizmów automatycznych) nosić na nadgarstku. Ewentualnie wyposażyć się w rotomat, który będzie nakręcał mechanizm zegarka za Ciebie. Częstotliwość nakręcania zegarka manualnego zależy od rezerwy chodu. W większości przypadków rezerwa chodu zegarka mechanicznego wynosi 35-48 godzin, niekiedy dłużej. Informacje na ten temat znajdziesz oczywiście w instrukcji obsługi.
Istotne jest, aby zegarek nakręcany był regularnie o tej samej porze. Najlepiej wyrób u siebie nawyk robienia tego np. zawsze wieczorem lub po obudzeniu. Modeli z naciągiem automatycznym nie musisz nakręcać, ale noś je regularnie. I jeszcze jedno. Zawsze ściągaj zegarek przez nakręcaniem. Nie rób tego, gdy nosisz go na nadgarstku, bo możesz uszkodzić koronkę.
Przechowuj w suchym miejscu.
Woda jest jednym z naturalnych wrogów zegarka mechanicznego. Nie możesz dopuścić do sytuacji, w której zegarek przez długi czas trzymany jest np. w wilgotnym miejscu. Dotyczy to wszystkich zegarków, również tych z podwyższoną klasą wodoszczelności (10 atm i więcej). W takich warunkach niektóre elementy zegarka, nawet te wykonane ze stali szlachetnej mogą zacząć korodować.
Nie umieszczaj zegarka w pobliżu elektroniki lub silnego magnesu.
Pole magnetyczne emitowane przez urządzenia elektroniczne i silne magnesy może również negatywnie odbić się na działaniu zegarka. W końcu mechanizm skonstruowany jest w większości z metalowych części! Namagnesowane elementy zaburzają funkcjonowanie mechanizmu i precyzję chodu. Z tego powodu należy zminimalizować ryzyko kontaktu zegarka z urządzeniami emitującymi pole magnetyczne. Nie jest to łatwe zadanie, ponieważ w większości otoczeni jesteśmy elektroniką (smartfony, iPady) i ryzyko namagnesowania zegarka jest duże. Na szczęście coraz więcej modeli mechanicznych produkowanych zgodnie z normą ISO 764 wykazuje się dużą odpornością na działanie pola magnetycznego.
Gdy nie nosisz, trzymaj w pudełku.
Na stan zegarka duży wpływ ma sposób i warunki jego przechowywania. Najlepiej, trzymać zegarek w suchym miejscu, z dala od urządzeń emitujących fale magnetyczne i nie narażać go na uszkodzenia mechaniczne. Z tego też względu nie jest dobrym pomysłem wrzucanie zegarka do szuflady razem z kluczami, długopisami i innymi elementami z ostrymi krawędziami. Łatwo wtedy o zarysowania powierzchni, a nawet pęknięcie szkiełka. Najlepiej trzymać zegarki w specjalnych pudełkach z przegródkami. Dobrym i ekonomicznym patentem jest wykorzystanie oryginalnego opakowania. W sytuacji, gdy nie nosimy go przez kilka dni lub tygodni, powinniśmy odłożyć zegarek do pudełka, by chronić przed kurzem i innymi uszkodzeniami.
Nie pozostawiaj zegarka w bezruchu.
To problem, który głównie dotyka właścicieli dużej kolekcji zegarków, szczególnie tych z automatycznym naciągiem.
Jeżeli posiadasz 2-3 egzemplarze zegarków, zawsze możesz nimi rotować i nosić regularnie. Kłopot pojawia się, gdy zegarków jest więcej. Część z nich leży bezczynnie, co nie wpływa korzystnie na mechanizmu. W niedziałających zegarkach wysychają smary i oleje. W ten sposób zmniejsza się ich dokładność i wzrasta ryzyko poważnego uszkodzenia. Staraj się regularnie nakręcać zegarki. Jeżeli nie masz czasu lub okazji, aby je ubrać na nadgarstek, korzystaj z rotomatów. To specjalne urządzenia służące do przechowywania i nakręcania zegarków automatycznych.
Dbaj o szkiełko.
Szkiełko w zegarku jest jednym z tych elementów, które potencjalnie najczęściej ulega uszkodzeniu — zarysowaniu czy rozbiciu. Na zarysowania szczególnie podatne są m.in. zegarki ze szkłem mineralnym i hesalitowym. Aby uniknąć uszkodzeń mechanicznych, odkładaj zegarek zawsze szkiełkiem do góry.
Unikaj ekstremalnych zmian temperatury.
Zegarki mechaniczne źle znoszą gwałtowne zmiany temperatur. Dotyczy to elementów metalowych i uszczelek. Narażanie zegarka na różnice termiczne (np. z sauny wchodzisz do zimnego basenu) może negatywnie wpłynąć zarówno na jego dokładność, jak i szczelność.
Trzymaj zegarek z dala od silnych wstrząsów.
Uderzenia i drgania mają destrukcyjny wpływ na stan i działanie zegarka. Każdy upadek czy wstrząs może skończyć się uszkodzeniem jednego z wielu delikatnych elementów mechanizmu. Przed intensywną aktywnością fizyczną, zdejmij zegarek z nadgarstka. Wyjątek stanowią zegarki z technologią antywstrząsową, chociaż i w tym przypadku lepiej dmuchać na zimne.
Kontroluj wodoszczelność.
Wodoszczelność nie jest trwała i w dużej mierze zależy od warunków użytkowania zegarka. Z tego powodu właściciele zegarków o podwyższonej klasie wodoszczelności (powyżej 10 atmosfer) muszą regularnie sprawdzać ich szczelność. Taka kontrola powinna być dokonywana co najmniej raz w roku. Na ten temat przeczytasz więcej w artykule: Czy wodoszczelność w zegarku jest trwała i jak ją sprawdzić?
Utrzymuj w czystości.
Wilgoć i pot z naszej skóry, a także kurz i pył mogą dostać się do szczelin, wnętrza zegarka i doprowadzić do mikrouszkodzeń. Z tego powodu tak ważna jest codzienna pielęgnacja zegarka. Na szczęście nie zajmuje ona wiele czasu. Do wyczyszczenia zegarków ze stali nierdzewnej wystarczy kawałek miękkiej chusteczki np. z mikrofibry. Po zdjęciu zegarka z nadgarstka należy zetrzeć kurz, brud i pot. Jeśli zabrudzenie jest poważniejsze, można wykorzystać wodę z odrobiną mydła.
Opłucz zegarek wodą również po kąpieli w morzu lub basenie. W ten sposób usuniesz chlor i/lub sól z zegarka, zanim wyschną i spowodują poważniejsze uszkodzenia.
Metoda czyszczenia pozostałych części zegarka, czyli paska i bransolety różni się w zależności od materiału, z jakich są wykonane. Bransoletę ze stali szlachetnej najlepiej czyści się starą szczoteczkę do zębów i wodą. W przypadku innych rodzajów pasków (skórzany, materiałowy, gumowy) wystarczy wilgotna chusteczka lub szmatka. Paski skórzane dodatkowo wymagają konserwacji środkami do pielęgnacji skóry.
Serwisuj regularnie.
Aby twój zegarek na długo utrzymał precyzję chodu i wszystkie elementy działały bez zarzutu, musisz go regularnie serwisować. Zgodnie z wytycznymi producentów przegląd zegarka mechanicznego powinien być wykonywany nie rzadziej niż co 5 lat. Niektórzy producenci rekomendują serwis nawet co 2-3 lata. W czasie przeglądu zegarmistrz dokonuje gruntownej inspekcji zegarka. Rozbiera go na części i sprawdza stan techniczny poszczególnych elementów. W razie potrzeby naprawia je lub wymienia. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Jak często powinno się wykonywać przegląd zegarka?
Jeżeli nasz tekst okazał się pomocny, podziel się nim na swoich social mediach. Dołożysz tym samym cegiełkę do rozwoju wyszukiwarki GDZIEZEGARMISTRZ.PL, a co za tym idzie branży zegarmistrzowskiej.